"Milli" İstihdam Seferberliği (MİS) Yeni Bir Şey Söylüyor mu?

Çok tekrarlanmış olabilir ama Cumhuriyet tarihinin en yüksek işsiz sayısına ulaşan iktidar, AKP oldu. Aralık döneminde açıklanan 3.872.000 işsiz sayısı veya 2016 yılı için açıklanan 3.330.000 işsiz sayısı cumhuriyet tarihi boyunca görülen değerler değildir. AKP birçok zaman yaptığı gibi işsizliği azaltacağını, bunun için bir sihirli form-ül bulduğunu, 2 Milyon Kişilik istihdam hedeflediğini yine deklere etti. Milli İstihdam Seferberliği mis gibi oldu. mis gibi oldu ile mış gibi oldu bağzı klav-yelerde yerseniz aynı yazılır. 

Emeğin sorunları ile ilgilenenler bilir, AKP her sene müjdeli bir haber verir emekçilere... Emek meseleleri "Proje"lerin nesnesi haline gelmiştir bu dönemde. Örneğin kayıt dışılık sorunu mu var. Hemen projesi yapılır. Çocuk işçiliği sorunu mu var projesi hazır... Örneğin "Kadın istihdamı üzerine yapılan proje sayısını derlemek için" bir proje önerilse ciddi bir eylem planı, bürokratlar için il ziyaret takvimi, proje döngüsü döngeli, çalıştaylar, sosyal diyaloglar ... daha neler neler, keçiler kuzular meler... Misal 2010 yılında Uzmanlaşmış Meslek Edindirme Merkezleri (UMEM) Beceri 10 Projesi ... BİR MİLYON İSTİHDAM HEDEFLERİ, TAVUKLAR DÜŞÜNÜLMEDEN 5 MİLYON MESLEKİ EĞİTİM gibi kanatlı projeler geldi geçti... projenin uygulama maliyetleri ile çok ciddi bir istihdam yaratılabilecekken nihayetinde projenin sonuçları suya yazıldı. Havalar ısınınca su buhar oldu. Proje de yerini benzer projelere bıraktı. Değişen tek şey projelerin "parlak" adları...

2011-12  yıllarında "Her İşsize Bir Danışman Projesi" uygulanmaya başlandı. Bütün seçim konuşmalarında, bütçe konuşmalarında bu vurgu, futbolcu Pele'nin vurgusuyla dilller PELE'senk oldu... İşsizlik sorununun; danışmalık hizmetlerinin eksik verilmesinden kaynaklı olduğu, aslında piyasada çok iş olduğu, kişilerin vasıflarına göre işlere yönlendirilmediği gibi geleneksel emek piyasası "uydurmaları" ana akım medyada her şafak vakti tekrar ettirildi... Günde bilmem kaç vakit hala tekrar ettirilmektedir. Sözleşmeli olarak işe alınan 4.817 "İş ve Meslek Danışmanı (İMD)"; "İŞKUR çalışanı" bir "kariyer" yönlendirme kurumu olması gereken İŞKUR tarafından mağdur edildi. Kadroya geçirilirken maaşları düşürüldü. İŞKUR, İhraçlar kapsamında 310 çalışanını işsiz bırakırken, 168 İMD'yi de hukuka aykırı bir şekilde işten attı. İMD'lerin öyküsü başlı başına yazılmalı. O nedenle kısa kesiyorum. Ancak kurum içinden ve dışından İMD alımını 4 yılı aşkın süredir  yapmayan kurumun personel sayısı düzenli bir şekilde azalmaktadır. An itibariyle Kurum Personeli başına düşen işsiz sayısı 500'ün üzerindedir. Ayrıca bu işsizler dışında kişi başına düzen Kursiyer ve Program Yararlanıcı sayısı ortalama 100 kişinin üzerindedir. Bir yanda işsiz sayısı tarihi bir şekilde artarken öte yandan İŞKUR çalışan sayısı azalmaktadır. Sayılara niye vurgu yapıyorum. İŞKUR Personeli Süppermen ve Süpperwomenlerden dahi oluşsa işsizliğin nedeni onların "performansı" değil. Piyasa kuralsız, esnek, kiralık, kayıtdışı, düşük ücretli... ve bu tesadüf değil. Bir politikanın sonucu. Ulusal istihdam "stratejisi" budur. "Nitelik nitelik" diye günde kaç vakit hatim indirenler, İŞKUR'a gelen her iki açık işten birinin BEDEN İŞÇİSİ olduğunu görmüyor mu? Neyse...

An itibariyle yine mış gibi MİS projesi içerisinden geçmekteyiz. Gün geçmiyor ki bir parlak hedef açıklanmasın. İllere gıcır gıcır ziyaretler ve tabi ki ziyafetler... Hedef bu defa daha yüksekten uçuyor... Göçmenler bile işsiz beğenmek zorunda kalacak... 2 milyon ... Duydunuz Sayın Duduk severler... Duduk Gladyatör filminde önemli bir figurat... Fırsat 2017 yılı için geçerli.. Kaçırırsanız da sorun yok... Hangi fırsat... ahanda sahanda bu fırsat... MİS gibi... 

"Türkiye'de Tarih Yeniden Yazılıyor.. Daha çok çalışalım, daha çok üretelim diye tarihin en büyük istihdam seferberliği başladı. Çalışmak isteyene işte fırsat, Devletten İstihdama eşi benzeri görülmemiş destek. Yeni işe girenlerin tüm vergi ve primlerini devlet ödüyor. Gözünüzdeki ışık, yüzünüzdeki gülüş hiç eksik olmasın, Hedefe 2 milyon yeni iş, 2 milyon yeni çalışan. Şimdi çalışamanın, üretmenin, ilerlemenin tam zamanı..." (Aynen böyle, izlemek için linki ...  https://www.youtube.com/watch?v=ebK1_0uuGPw ) Ücret meselesi... Ha o mesele... önemli değilki zaten...

"Tarihin en büyük istihdam seferberliği", "yeniden yazımı" bunlar fırsatın eşantiyonu... Ama ifade edilen tarihi işsizlik artışının zaten böyle "tarihi" bir yanıtı hak ettiği açık. Şimdi n'olcak mış gibi seferde sorulabilir... el-cevap: işverenlere daha çok teşvik verilecek, işçilere de her zamankinden... Nasıl yani: Her zamanki işte... daha net ifadeyle  Pilav-e İstihdam (Pi: 3 virGÜL 14 küsüratı da var)..

Yazıyı kurtarmak adına özetle işverene verilecekler listesi:
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu Geçici 17.maddesiyle ile işverenin ödemesi gereken "sigorta" payı işsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanıyor. "Yeni MİS" teşvik bu. İşverene çalıştıracağı her ilave istihdam için 773 TL teşvik verilecek. Peki nereden geliyor bu değirmenin suyu. Çalışan işçilerden geliyor. Çalışan işçilerden kesilen işsizlik sigortası kesintisi işverenin ödemesi gereken vergi-prim kesintisine gidiyor. Yani en yoksuldan alınıyor en varsıla veriliyor. MİS Budur... Kimler için MİS miş... İşverenler için... DEMEKKİ MİLLİ'DEN KASIT SADECE İŞVEREN KESİMİYMİS.

Bunun haricindeki BAĞZI MİS başlıkları 2008 yılından beri uygulanıyor . Diğer MİS Başlıkları; İşbaşı Eğitim Programını tamamlayan sigortalıların istihdam edilmesi durumunda uygulanan prim ile ilgili teşvik (4447 sayılı kanun geçici 15.maddesi), İşsizlik ödeneği alanların istihdamı hakkında teşvik, Engelli istihdamı hakkında teşvik, Meslek edindirme kursları teşviki, inşaat sektöründe faaliyet gösteren kişilerin MYK belgesi almalarına yardımcı olacak eğitim desteği teşiviki gibi... 2008 yılından berigelen PAKET PAKET teşvik heyecanı bizi zaten tarihin en yüksek işsiz sayısına ulaştırmışken... mış gibi yapmaya devam edeceğiz. 2011 yılından bu yana uygulanan 6111 sayılı kanun kapsamında mesleki belge sahibi olan sigortalıların, kadınların ve gençlerin istihdam edilmesi durumunda uygulanan primi hakkında teşvikini mis gibi yeni birşey diye sunuyorlar.  

MİS sadece işverenlere MİS BUYMUŞ... 

Denenmiş yanlışlardan doğru sonuç umanlara "Pelé zamanında bir çocuk işçi idi"  diyelim. Bi de şunu talep edelim. Tamam proje yapın. Sonuçta ekmek parası. İhraç edildiğimiz için halden anlarız.! Bunun fona maliyetini topluma açıklamak zorundasınız. İlginç olan maliyet sadece işverene doğrudan akratırılan maliyet olmamaktadır. Yukarıda ifade edilen ziyaret-ziyafet maliyetleri de açıklanmalıdır. Her ne kadar nisan ayında isek de henüz şubat bülteni bile açıklanmış değil (İŞKUR). Özetle topluma aylık sunulması gereken tablo şudur.

1- MİS Kapsamında kaç lira harcanmış, 3 ayda kaç kişi istihdam edilmiştir? Şayet 2017 yılı sonunda tamamlanacak bir proje ise ve an itibariyle 2 milyon hedefindeyse yaklaşık 500.000 ilave istihdamın gerçekleşmiş olması gerekmez mi? Ocak ayında işe yerleşen sayısı 100.000 kişi bile değildir. TÜİK verileri de  hiç öyle söylemiyor. İŞKUR verileri Şubat ayı için açıklanmadığından (ki resmi istatistik programına göre açıklanmış olmalıydı) hiç birşey söylemiyor. 
MİS Gibi olmuyorsa Mış Gibi mi yapalım, Klavyeyi suçlarız...