Ücretler yönüyle ekonomik eğilimler tamamen emekçilerin
aleyhinedir. Hem enflasyon oranının altında verilen zamlar hem döviz kuru
oynaklığı nedeniyle satın alma gücü paritesinde yaşanacak olan düşüşler reel
azalışın göstergeleridir. 2017 yılı için asgari ücrete yapılan günlük zam 1 doların
altındadır (3,46 TL).
Tıpkı asgari ücretliler gibi kamu
çalışanları da reel bir yoksullaştırma sistematiği içerisindedir. Mevcut
durumda “grevsiz bir toplu sözleşme” (yani toplu sözleşme yok, yandaş
sendikalarla birlikte toplu satış var) yapılmaktadır. Birçok temel talebin hiç
yansıtılmadığı bu sözde sözleşmenin kararlaştırılan birçok maddesi dahi
uygulanmamaktadır. 2002 yılından bu yana
kamu emekçileri hep enflasyonun altında, verilen zamların da vergi dilimleriyle
geri alındığı bir süreç yaşadılar. 2017 yılında getirilen zorunlu bireysel
emeklilik sistemi (Z-BES) uygulaması kamu ve özel sektörde emekçilerin
gelirlerine yeni bir tür el koyma biçimi olacaktır. Bu yolla batık şirketlerin
maliyetleri yine halkın ve emekçilerin sırtına yükletilecektir.
Memurların
Reel Kayıpları Gittikçe Artıyor
“Enflasyon oranı veya altında” zam alan kamu emekçileri ve diğer sabit
gelirli yurttaşlar günden güne reel kayıplar yaşamaktadır. 2015 TÜİK yıllık enflasyon verilerine göre
2016 ve 2017 yılı memur zammı negatiftir. Döviz kurunun ek reel azalış etkisi
dışında sadece enflasyon verilen zammın reel olarak verilmediğini
göstermektedir. 2016 yılı için zam “SIFIRIN ALTINDA Yüzde -0,16 iken 2017’de bu oran daha da düşerek – 3,47 olarak
gerçekleşmiştir.
Tablo 1: Memur Maaş Zammı Neden
Negatiftir
Değer Tanımı
|
Hesap Yöntemi
|
Değer
|
2015 Yılı Ortalama Maaşı[1]
|
100
|
|
Ocak 2016 Zamlı Maaşı
|
(100*6/100)+100
|
106
|
2016 6 Aylık Zam Toplamı
|
(106-100)*6
|
36
|
2016 Temmuz Zamlı Maaşı
|
(106*5/100)+106
|
111
|
2016 İkinci 6 Aylık Zam Toplamı
|
(111-100)*6
|
67,8
|
12 Aylık Toplam Ek Zam
|
(36+67,8)
|
104
|
Aylık Ortalama Cari Artış
|
(104/12)
|
8,65
|
Cari Zam Oranı
|
(8,65/100)
|
8,65%
|
2016 Reel Zammı
|
(Önceki Yıl
Enflasyon Oranı 2015= 8,81) - (Cari Zam Oranı = 8,65)
|
-0,16
|
2016 Yılı Ortalama Maaşı
|
Neredeyse zam alınmadığı için yine 100 birim var
sayılabilir
|
100
|
Ocak 2017 Zamlı Maaşı
|
(100*3/100)+100
|
103
|
2016 6 Aylık Zam Toplamı
|
(103-100)*6
|
18
|
2017 Temmuz Zamlı Maaşı
|
(103*4/100)+103
|
107
|
2017 İkinci 6 Aylık Zam Toplamı
|
(107-100)*6
|
43
|
12 Aylık Toplam Ek Zam
|
(18+42,72)
|
61
|
Aylık Ortalama Cari Artış
|
(61/12)
|
5,06
|
Cari Zam Oranı
|
(5,06/100)
|
5%
|
2017 Reel Zammı
|
(Önceki Yıl
Enflasyon Oranı 2015= 8,53) - (Cari Zam Oranı = 5,06)
|
-3,47
|
2016 yılında 6+5 şeklindeki zam, yıllık
ortalamada cari zam olarak % 8,65 değerinde
gerçekleşmiştir. 2017 yılında ise 3+4
şeklindeki zam, yıllık ortalamada cari zam olarak % 5,06 değerinde gerçekleşmiştir. 2015 ve
2016 yıllarında enflasyon oranı sırasıyla 8,81 ve 8,53 şeklinde
gerçekleştiğinden bu iki yıl negatif zam alınmıştır. 2017 yılı sonu için iki
haneli enflasyon değerleri öngörülürken 2017 TİS görüşmelerinde yandaş sendika
yine çarpıtmalarıyla sözde TİS imzalayacaktır. MEMURSEN ve Bağlı Sendikalar yukarıdaki
tabloda açıkça 8,65 olan oranın % 11 olduğunu kamuoyuna deklere
edebilmişlerdir.
Tablo 2: 2017 Zammı İçin 3+4 Küçüktür 4+3’tenin İspatı
2017’de 3+4 halinde dönemsel zamlar
enflasyon etkisi nedeniyle
(– )3,47 şeklinde reel ücret azalışına
neden olacaktır.
|
2016 Yılı Ortalama Maaşı
|
Neredeyse zam alınmadığı için yine 100
birim var sayılabilir
|
100
|
Ocak 2017 Zamlı Maaşı
|
(100*3/100)+100
|
103
|
|
2016 6 Aylık Zam Toplamı
|
(103-100)*6
|
18
|
|
2017 Temmuz Zamlı Maaşı
|
(103*4/100)+103
|
107
|
|
2017 İkinci 6 Aylık Zam Toplamı
|
(107-100)*6
|
43
|
|
12 Aylık Toplam Ek Zam
|
(18+42,72)
|
61
|
|
Aylık Ortalama Cari Artış
|
(61/12)
|
5,06
|
|
Cari Zam Oranı
|
(5,06/100)
|
5%
|
|
|
2017 Reel
Zammı
|
(Önceki Yıl
Enflasyon Oranı 2015= 8,53) - (Cari Zam Oranı = 5,06)
|
-3,47
|
2017’de 4+3 halinde dönemsel zamlar
yapılsaydı enflasyon etkisi nedeniyle daha düşük( –) 2,97 şeklinde reel ücret
azalışına neden olacaktır.[2]
|
2016 Yılı Ortalama Maaşı
|
Neredeyse zam alınmadığı için yine 100
birimdir.
|
100
|
Ocak 2017 Zamlı Maaşı
|
(100*4/100)+100
|
104
|
|
2016 6 Aylık Zam Toplamı
|
(104-100)*6
|
24
|
|
2017 Temmuz Zamlı Maaşı
|
(104*3/100)+104
|
107
|
|
2017 İkinci 6 Aylık Zam Toplamı
|
(107-100)*6
|
43
|
|
12 Aylık Toplam Ek Zam
|
(24+43)
|
67
|
|
Aylık Ortalama Cari Artış
|
(67/12)
|
5,56
|
|
Cari Zam Oranı
|
(5,56/100)
|
5,6%
|
|
|
2017 Reel
Zammı
|
(Önceki Yıl
Enflasyon Oranı 2015= 8,53) - (Cari Zam Oranı = 5,56)
|
-2,97
|
Yine 2017 yılı için % 5,06 olan oran için % 7 iddiasında bulunabilmişlerdir. Halbuki 2017 yılı için öngörülen zammın 3+4 yerine 4+3 olması bile kamu emekçilerinin daha lehinde olan bir durum olacaktı. Sonuç olarak enflasyon farkı almak, reel zam almamak demektir. 2014 yılında bu farkı dahi alamayan kamu emekçileri yıllardır iktidar ve yandaş sendikalar eliyle yoksullaştırılmakta